دستگاه های تصفیه آب
آب مایعی است که حاوی مواد معدنی، آلی و گازهای محلول می‌باشد و لذا با دید ظاهری نمی‌توان در مورد کیفیت و خوبی و بدی آن قضاوت کرد.
زلالی آب دال بر تمیزی آن نمی‌باشد و بنابراین مسئله تصفیه و میکروب‌کشی آب یک امر ضروری برای استفاده مطمئن از آن می‌باشد.
ناخالصی‌هایی که ممکن است در منابع آب موجود باشند به دو دسته جامد‌های معلق و محلول تقسیم می‌شوند.
- جامدات کلوئیدی یا معلق آن‌هایی هستند که در آب حل نشده و می‌توان آن‌ها را با صاف کردن جدا نمود. این مواد باعث کدری و ایجاد رنگ در آب شده و تا اندازه‌ای قابل رویت هستند (مانند گل و لای داخل آب).
- مواد محلول در آب ممکن است مواد معدنی یا آلی باشند که با چشم قابل دیدن نیستند و به‌وسیله تجزیه‌های شیمیایی تعیین می‌گردند (وجود سختی در آب مثالی برای مواد جامد حل شده در آب است).
علاوه بر مواد بالا، گازهای موجود در هوا نیز در آب وارد می‌شوند، ولی بجز در مواقعی که با ناخالصی‌های دیگر موجود در آب ترکیب شوند، در مواقع دیگر بر اثر جوشاندن از آب خارج می‌شوند.
تصفیه آب (water purification)
به فرآیندهایی گفته می‌شود که طی آن مواد شیمیایی نامطلوب، آلاینده‌های بیولوژیکی، جامدات معلق و گازها از آب آلوده جدا می‌شوند، تا قابل آشامیدن گردد.
به‌طور کلی روشهای مورد استفاده عبارت‌اند از فرآیندهای فیزیکی مانند فیلتراسیون، ته‌نشینی، تقطیر و فرآیندهای زیستی مانند فیلترهای شنی و ماسه‌ای کند، کربن اکتیو (زغال فعال) و فرآیندهای شیمیایی مانند کلرزنی، اوزن زنی، دفلوکولانت و استفاده از تابش الکترومغناطیسی مانند اشعه ماورا بنفش.
فرآیند تصفیه آب ممکن است به کاهش غلظت ذرات معلق یا ذرات محلول در آب از جمله انگل‌ها، باکتری‌ها، جلبک‌ها، ویروس‌ها، قارچ‌ها و طیف وسیعی از مواد محلول و ذرات معلق موجود در آب منجر شود.
خصوصیات آب آشامیدنی
شناسایی ویژگی‌هایی که در فرآیند تصفیه آب شرب ضروری به نظر می‌رسند و بایستی با استانداردهای موجود مطابقت داشته باشند عبارت‌اند از:
- ویژگی‌های فیزیکی آب آشامیدنی
- جامدات معلق
- کدورت
- رنگ
- طعم و بو
- دما
- ویژگی‌های شیمیایی آب آشامیدنی
- کل جامدات محلول
- قلیائیت
- سختی
- فلزات
- مواد آلی
- مواد مغذی
- ویژگی‌های بیولوژیکی آب آشامیدنی (میکرو اورگانیسم‌های بیماری‌زا در آب)
- باکتری‌ها
- ویروس‌ها
- تک یاخته‌ها
- کرم‌های انگلی
بررسی و ارائه استاندارد
عرضه هر نوع کالایی با توجه به بالا رفتن دانش بشری ضرورت دارا بودن کیفیت مطلوب و آگاهی بیشتر در مورد آن را الزامی نموده است و لذا امروز برای اغلب کالاها استانداردهایی تدوین و عرضه شده است و استاندارد ملی و جهانی جزئی از شناسنامه هر کالا به‌شمار می‌روند.
رعایت استانداردهای ملی برای مصارف داخلی و استانداردهای بین المللی برای صادرات امری اجتناب‌ناپذیر است. در این زمینه استاندارد تدوین شده توسط موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران تحت شماره 2441 وجود دارد.
البته مراجع بین المللی استانداردها متعدد هستند که می‌توان به استانداردهای جهانی BSI, ASTM, JIS, ISO, ANSI و …. اشاره نمود و با توجه به اهمیت این نوع محصول در دنیا استانداردهای زیادی از سوی مراجع مختلف ارائه شده است.
استانداردهای تدوین شده آب معدنی
| 1 | 2591 | ویژگی‌ها و حد مجاز آب معدنی طبیعی یا آشامیدنی |
| 2 | 2441 | ویژگی‌ها و حد مجاز آب معدنی طبیعی قابل شرب |
| 3 | 2606 | آیین‌نامه کار به منظور بهره‌برداری از آب‌های معدنی، طبیعی و آشامیدنی |
روشهای مورد استفاده در تصفیه آب معدنی در سه مرحله عمده طبقه‌بندی می‌شوند:
الف) جداسازی ذرات معلق و حذف کدورت، رنگ، بو و …
ب) استاندارد نمودن یون‌های موجود در آب و نرم نمودن آب
ج) حذف عوامل بیماری‌زا